Wybaczając pomagasz przede wszystkim sobie
Możesz pomyśleć, że przebaczanie jest oznaką słabości i wyrażeniem zgody się na czyjeś złe traktowanie, więc wybaczać nie będziesz. Tymczasem w wybaczeniu chodzi o wyzbycie się negatywnych uczuć (np. złości, goryczy, chęci zemsty). Nie oznacza to więc, że pomniejszasz znaczenie tego co się wydarzyło, akceptujesz je albo udajesz, że nic się nie stało.
Dlaczego tak ciężko się przebacza?
Wydaje nam się, że przebaczenie jest potrzebne tej drugiej stronie. A może się zdarzyć, nie mamy powodu, aby komuś przebaczyć albo nie mamy na to ochoty. Kluczem jest zrozumienie, że przebaczamy tak naprawdę dla siebie. Dlaczego?
Zastanów się, co czujesz, kiedy przypomnisz sobie ostatnią sytuację, kiedy ktoś Cię zranił. Zdenerwowanie, złość, oburzenie, smutek, żal? A co się dzieje z Twoim ciałem? Może zaczynasz szybciej oddychać, serce przyspiesza, zaciskasz szczękę, czujesz, że się pocisz, chce Ci się płakać. Te emocje i uczucia sprawiają, że źle się czujesz. TY źle się czujesz. Wybaczając zyskujesz ulgę, lepszy sen, wolną głowę. Wybaczenie, to czasem również zrozumienie, że z kimś nie jest już Ci po drodze i musisz zakończyć tę relację dla swojego dobra. W relacjach, których nie możesz zostawić, może to skutkować zakreśleniem wyraźnych granic, które będę Cię chronić. Zyskasz także czas na przyjemniejsze rzeczy niż rozmyślanie o tym co się wydarzyło i jak źle się teraz czujesz. Tak więc wybaczając pomagasz przede wszystkim sobie.
Pozytywne efekty przebaczania
Spróbuj, a na pewno je odczujesz :). Jedna z metaanaliz sprawdziła 24 badania naukowe analizując związek między przebaczeniem a wynikami zdrowotnymi u osób z chorobą nowotworową. Większość badań wykazała pozytywny związek między przebaczeniem a zdrowiem psychicznym. Inna z metaanaliz wykazała z kolei, że gniew i wrogość są powiązane z wyższym ryzykiem chorób serca i gorszymi wynikami dla osób z istniejącą chorobą serca. Dodatkowo poczucie niesprawiedliwości i rozwijanie w sobie negatywnych uczuć może sprawić, że będziesz obniżać poczucie własnej wartości, zamiast je wzmacniać.
Jak nauczyć się wybaczać
Istnieją pewne modele przebaczenia. Są one przydatne szczególnie, kiedy spotkała nas bardzo duża krzywda i wydaje się, że przebaczenie jest wręcz niemożliwe. Jedną z metod jest 5 stopniowy model REACH, którego autorem jest Everett L. Worthington, pionier badań nad przebaczeniem. Na poszczególne kroki składają się:
– przywołanie krzywdy,
– empatia ze sprawcą,
– altruistyczny dar przebaczenia,
– zaangażowanie w przebaczenie
– utrzymanie przebaczenia.
Zaczynamy więc od wrócenia pamięcią do przykrego zdarzenia. Oddychaj głęboko i spokojnie pamiętając, że chcesz przebaczyć. Następnie rozmawiamy ze swoim sprawcą, wylewając przed nim swoje serce. Teraz czas na empatię – wczuwamy się w położenie sprawcy szukając wyjaśnienia – dlaczego to zrobił, jak by się mógł z tego tłumaczyć przed sądem? Trzeci etap to uświadomienie sobie, że przebaczenie to dar, a my także wielokrotnie z niego korzystamy. Kolejny krok to potwierdzenie decyzji przebaczenia. Możesz napisać list i głośno go sobie odczytać, możesz również komuś o tym powiedzieć np. bliskiej Ci osobie albo na terapii. Pamiętaj, że nie musisz utrzymywać kontaktu z osobą, która Cię skrzywdziła, jeżeli tego nie chcesz. Przebaczenie ma pomóc przede wszystkim Tobie. Ostatni krok w modelu REACH to podtrzymywanie przebaczenia, czyli przypominanie nawracającym myślom o tym, że to już za Tobą, że naprawdę przebaczyłeś.
Co ciekawe osoby, które mają skłonność do ruminacji (ciągłego maglowania i rozpamiętywania negatywnych myśli), na ogół wolniej wybaczają, jednak dzięki praktyce każdy może nauczyć się wybaczać. Już samo próbowanie zmniejsza poziom stresu i ostatecznie pomaga poczuć się lepiej.
Czy przebaczysz?
To zależy już od Ciebie. Na wiele rzeczy w dzisiejszym obciążającym nas psychicznie świecie nie mamy wpływu. Tymczasem poprawa samopoczucia związanego z przebaczaniem, jest w obrębie naszych możliwości i warto z niej skorzystać. Jeżeli chcesz zmierzyć się z traumatycznym wydarzeniem z Twojego życia, konieczna może być pomoc psychoterapeuty. Nie wahaj się z niej skorzystać.
Na koniec do przemyślenia zostawiamy Ci ten cytat, który będzie również świetnym podsumowaniem:
Wybaczenie jest jedyną drogą do wewnętrznej wolności – Dan Brown.
Powodzenia!